Parlementaire vraag nr. 1165 van de heer Dirk Van der Maelen van 23.08.2016

Kamer, Vragen en Antwoorden, 2018-2019, QRVA 54/176, d.d. 06.12.2018, blz. 283

Belastingontwijking door gepensioneerden uit de private sector via Portugal

VRAAG

Wanneer een Belg die een volledige loopbaan in de privésector heeft gewerkt, zich na zijn professionele carrière administratief uitschrijft uit zijn gemeente en verhuist naar Portugal, kan hij de belastingen op zijn pensioen ontwijken. Hij vraagt ginds het statuut non habitual resident aan en behoudt dit minstens tien jaar.

Voor Portugal is zijn pensioen niet belastbaar, gezien men ginds vermoedt dat het pensioen reeds belast wordt in België en er een dubbelbelastingverdrag van ons land met Portugal in voege is. Hij heeft echter geen adres meer in België en dus wordt er ook door ons land geen belasting geheven op zijn pensioen. Het bruto pensioen wordt zo het netto pensioen. Op die manier stelt onze federale wetgeving ongewild gepensioneerden uit de privésector vrij van belasting op hun pensioen.

1. Heeft u weet van deze lacune in het dubbelbelastingverdrag met Portugal?

2. Zijn er nog andere landen via dewelke gepensioneerden uit de privésector dankzij het dubbelbelastingverdrag met België de belasting op hun pensioen kunnen ontwijken?

3. Welke maatregelen zal u nemen om deze lacune in de wetgeving te dichten? Zal u een verdragsaanpassing doorvoeren? Zo ja, hoeveel tijd zal deze procedure in beslag nemen? Zo neen, waarom niet?

ANTWOORD

Het Portugees statuut van non-habitual resident is voorbehouden aan personen die ervoor kiezen om fiscale ingezetenen van Portugal te worden in de zin van de nationale wetgeving van deze Staat. Hiervoor is het noodzakelijk om er zijn gebruikelijke woonplaats te hebben en er meer dan 183 dagen per kalenderjaar te verblijven.

Overeenkomstig het dubbelbelastingverdrag afgesloten op 16 juli 1969 (en gewijzigd door de aanvullende overeenkomst van 6 maart 1995) wordt een non-habitual resident beschouwd als een inwoner van Portugal. Conform artikel 18 van het verdrag zijn Belgische pensioenen verkregen door een vroegere dienstbetrekking in de privésector, belastbaar in Portugal wanneer deze betaald zijn aan een inwoner van deze Staat.

1. Het verdrag dat werd gesloten met Portugal is bedoeld om situaties van dubbele belasting te vermijden. Echter, de situatie die werd beschreven in onderhavig geval beoogt een situatie van dubbele vrijstelling die zijn oorsprong vindt in de Portugese fiscale wetgeving. Dit dient dan ook niet aanzien te worden als een tekortkoming op het vlak van het dubbelbelastingverdrag.

2. Door de dubbelbelastingverdragen is het niet ongewoon dat pensioenen vanuit Belgische bron aanzienlijk minder belast worden in het land van verblijf van hun begunstigden, dan dat ze zouden belast worden in België.

De toekenning van een voordeliger belastingregeling betekent geenszins belastingontwijking.

3. De toekenning van het bijzonder statuut van non-habitual resident is optioneel en beperkt in de tijd (tien jaar). Eén van de doelstellingen van dit regime, goedgekeurd in Portugal in 2009, was het aantrekken van personen en hun familie op Portugese grond, om de door de crisis verzwakte economie te doen heropleven. Bij een volgende onderhandeling met Portugal over het dubbelbelastingverdrag zal dit onderwerp besproken worden.