Parlementaire vraag nr. 257 van mevrouw Marie-Christine Marghem van 06.01.2010
Parlementaire vraag nr. 257 van mevrouw Marie-Christine Marghemdd. 06.01.2010
Personenbelasting
Premie
Belastingvermindering
Verzekering
Rechtspraak
VRAAG
De toegang tot het recht en de rechtspraak wordt bekrachtigd door artikel 23 van de Grondwet en door Europese en internationale verdragen. Niettemin moeten we vaststellen dat vele rechtzoekenden er nog voor terugdeinzen hun gelijk te halen voor de rechtbank, omdat de proceskosten zo hoog zijn. De ondertekening van een verzekeringsovereenkomst rechtsbijstand kan in dat geval soelaas bieden. Naast de rechtshulp voor minvermogenden vormt de rechtsbijstandsverzekering een afdoend instrument, waarvan alle burgers gebruik kunnen maken. In België hebben rechtsbijstandsproducten in de brede zin van het woord, d.w.z. verzekeringen die voorzien in een globale dekking van de toegang tot de rechtspraak, echter weinig of geen succes. Vaak genieten de burgers immers reeds een gedeeltelijke dekking uit hoofde van beperkte polissen die deel uitmaken van andere verzekeringsovereenkomsten, zoals de BA-autoverzekering of de BA-verzekering (familiale verzekering). Een en ander is gedeeltelijk ook te wijten aan de kosten van die globale rechtsbijstandsverzekeringen, waarvan de premies variëren van 100 tot 200 euro. Met het koninklijk besluit van 15 januari 2007 werd die last enigszins verlicht doordat de rechtsbijstandsverzekeringsovereenkomsten met een jaarlijkse premie van maximaal 144 euro van verzekeringstaks werden vrijgesteld. Maar het fiscale voordeel voor de verzekerden is vrij gering (13 euro) en volstaat zeker niet om de burgers voor dat soort producten warm te maken. Om de gezinnen ertoe aan te zetten een dergelijke rechtsbijstandsverzekering af te sluiten is volgens mij dan ook een belangrijkere fiscale incentive aangewezen. Ik denk bijvoorbeeld aan een belastingverlaging die gelijk is aan het - eventueel geplafonneerde - bedrag van de premies voor de rechtsbijstandsverzekering, of aan de aftrek van die premies van de belasting. Aan een dergelijke hervorming hangt weliswaar een prijskaartje voor de Rijksbegroting, maar die belastingvermindering of -aftrek zou gepaard kunnen gaan met een stimulans om geschillen in der minne te regelen, wat op termijn dan weer de overheidsuitgaven voor justitie zou kunnen drukken.
1. Wat vindt u van de voorgestelde oplossingen?
2. Onderschrijft u de optie van de fiscale incentive, zoals uw voorganger, de heer Vandeurzen, die gewonnen was voor de aftrekbaarheid van de premies voor de rechtsbijstandsverzekering?
3. Hebt u daarover contacten met de verzekeraars?
4. Zal u andere oplossingen aandragen om de rechtsbijstandsverzekering te promoten?
ANTWOORD (van de heer Didier Reynders, Vice-eersteminister en minister van Financiën en Institutionele Hervormingen)
Al bij de invoering van de vrijstelling van verzekeringstaks die dit type overeenkomst geniet, werd onderhandeld over de aftrek van de belastbare premie-inkomsten en over een belastingvermindering in de PB. Om voornamelijk budgettaire redenen die overigens nog steeds actueel zijn, werd deze oplossing afgewezen ten gunste van de vrijstelling van verzekeringstaks. Ik ben evenwel bereid om elk voorstel dat me door mijn collega van Justitie wordt voorgelegd of elk parlementair initiatief ter zake te laten onderzoeken, binnen de budgettaire grenzen waarover wij beschikken.