Parlementaire vraag nr. 1761 van de heer Marco Van Hees van 16.11.2023

Kamer, Vragen en Antwoorden, 2023-2024, QRVA 55/128 d.d. 08.02.2024, blz. 163

Plan voor de hervorming van de investeringsaftrek

VRAAG (van de heer Van Hees)

Volgens de krant L'Écho (27 oktober 2023) buigt de regering zich over een verhoging van de investeringsaftrek. Er worden verscheidene aanpassingen overwogen: - een algemene verhoging van het percentage van de investeringsaftrek; - een uitbreiding van de investeringsaftrek tot de grote ondernemingen; - een aftrek voor groene investeringen die kan oplopen tot 40 % voor eenmanszaken en kmo's en tot 30 % voor de grotere ondernemingen. In de krant staat te lezen dat er binnen de regering meningsverschillen bestaan over de modaliteiten van de hervorming, maar kennelijk bestaat er wel eensgezindheid over de doelstelling om het globale niveau van de investeringsaftrek, waarvan de budgettaire kosten nu reeds 436,6 miljoen euro bedragen (cijfer voor 2020, het recentste dat beschikbaar is), te verhogen. Men kan evenwel vraagtekens plaatsen bij de uitbreiding van die fiscale niche, gelet op het voornemen van de Europese Unie om een minimumbelasting van 15 % voor multinationals in te voeren. In dat verband plaatst de econoom Gabriel Zucman, coördinator van het onlangs gepubliceerde Global Tax Evasion Report, een vraagteken bij de fiscale wedloop op het gebied van groene investeringen tussen Europa, de Verenigde Staten en China. Zo verklaarde hij in een interview met het magazine Le Grand Continent dat men niet mag vergeten dat die beleidsmaatregelen ook de negatieve aspecten van de klassieke belastingconcurrentie meebrengen. Zo werpt hij de vraag op, om de zaken eenvoudig voor te stellen, of men Elon Musk volop wil subsidiëren. En stelt hij de vraag wie er uiteindelijk voordeel trekt van die belastingkredieten. Volgens hem zijn dat in de eerste plaats de aandeelhouders van de multinationals en de bestbetaalde werknemers in die bedrijven, wat dan weer een grotere ongelijkheid in de hand werkt. (Cfr. Le Grand Continent, 24 oktober 2023 - https://legrandcontinent.eu/fr/2023/10/24/veut-on-arroser-elon-musk-de-subventions-une-conversation-avec-gabriel-zucman/)

1. Is de regering het eens geworden over een hervorming van de investeringsaftrek? Zo ja, wat zouden de modaliteiten ervan zijn?

2. Kunt u een budgettair prijskaartje aan een dergelijke hervorming hangen en aangeven of er in compensatiemaatregelen voorzien is om ervoor te zorgen dat de hervorming budgetneutraal is wat betreft de globale opbrengst van de vennootschapsbelasting?

3. Zou er rekening gehouden worden met die verhoogde investeringsaftrek voor de berekening van de minimumbelasting van 15 % voor de multinationals? Of zou die aftrek buiten beschouwing gelaten worden bij de berekening van de 15 %?

4. Wat vindt u van de redenering van Gabriel Zucman in verband met het gevaar dat de belastingconcurrentie nog verder opgedreven wordt?

ANTWOORD (Vice-eersteminister en minister van Financiën, belast met de Coördinatie van de fraudebestrijding en de Nationale loterij)

1. De Ministerraad heeft in eerste lezing een ontwerp goedgekeurd inzake de hervorming van de investeringsaftrek. Dit ligt momenteel voor advies voor bij de Raad van State. Hierna hoop ik zo spoedig mogelijk de modaliteiten te bespreken in het Parlement.

2. Met het oog op het stimuleren van productieve investeringen zijn de bestaande maatregelen inzake de investeringsaftrek bijgestuurd binnen de budgettaire enveloppe van 100 miljoen euro zoals vastgelegd bij de begrotingsopmaak 2022 en de begrotingscontrole 2023.

3. In de mate dat de toepassing van de investeringsaftrek het effectieve belastingtarief doet dalen onder de 15 % zal een bijheffing plaatsvinden in het kader van de minimumbelasting.

4. De ratio legis van de voorgestelde hervorming is niet een concurrentiestrijd aan te zwengelen, maar in hoofdzaak het overbruggen van het prijsverschil tussen een groene en een vervuilende investering. Veel ondernemingen kiezen immers nog steeds voor het vervuilende alternatief ten opzichte van het schonere, net door dat prijsverschil.