Parlementaire vraag nr. 1520 van de heer Benoît Piedboeuf van 14.06.2023

Kamer, Vragen en Antwoorden, 2022-2023, QRVA 55/117 d.d. 31.08.2023, blz. 314

Gedeeltelijke vrijstelling van doorstorting van de bedrijfsvoorheffing. - Verplichte voorafgaande aanmelding van een OO-project of -programma. (artikel 275/3, 3°, WIB 92)

VRAAG (van de heer Piedboeuf)

Sinds 2003 beschikt ons land over een maatregel ter ondersteuning van nationale investeringen in onderzoek en ontwikkeling (OO). Die maatregel bestaat in een gedeeltelijke vrijstelling van doorstorting van de bedrijfsvoorheffing voor werkgevers die onderzoekers tewerkstellen. De regelgeving werd ingrijpend gewijzigd bij de wet van 17 juni 2013, die onder meer voorziet in een procedure voor een verplichte aanmelding bij de POD Wetenschapsbeleid (BELSPO). Bedrijven die in aanmerking willen komen voor de vrijstelling, moeten hun OO-projecten of - programma's aanmelden met opgave van:

- de identificatie van de schuldenaar van de bedrijfsvoorheffing;

- de beschrijving van het project of programma waarbij wordt aangetoond dat het fundamenteel onderzoek, industrieel onderzoek of experimentele ontwikkeling tot doel heeft;

- de verwachte aanvangsdatum en de vooropgestelde einddatum van het project of programma.

In een arrest van 6 januari 2023 heeft het Hof van Cassatie verduidelijkt dat de verplichte aanmelding moet gebeuren vóór de aanvangsdatum van het project of programma. Naar aanleiding van dat arrest heeft de FOD Financiën een omzendbrief gepubliceerd waarin een overgangsperiode ingebouwd wordt:

- aanmeldingen vóór 1 augustus 2023: de datum van aanmelding bepaalt enkel vanaf wanneer men recht heeft op de vrijstelling (zo komt een bedrijf dat in mei 2023 een project of programma aanmeldde dat al in januari 2023 van start ging in aanmerking voor de vrijstelling, maar pas vanaf de maand mei);

- aanmeldingen vanaf 1 augustus 2023: het project of programma komt enkel in aanmerking voor de vrijstelling als de aanmelding vóór de aanvangsdatum gebeurd is (zo komt een bedrijf dat in oktober 2023 een project of programma aanmeldt dat al in januari 2023 van start ging nooit in aanmerking voor de vrijstelling van doorstorting van de bedrijfsvoorheffing voor dat project of programma).

1. Kunt u concreet definiëren wat er verstaan wordt onder een aanmelding die moet gebeuren "vóór de aanvangsdatum van het project of programma"? Wat betekent dat in de volgende situaties:

a) een buitenlands bedrijf dat al enige tijd OO-activiteiten verricht (bijvoorbeeld het ontwerpen van machines met een hoog energierendement voor de industrie) en dat (een deel van) zijn OO-activiteiten naar België wil verplaatsen (bijvoorbeeld via een dochteronderneming);

b) een spin-off van een ander bedrijf of van een onderzoeksinstelling zoals een universiteit;

c) een bedrijf dat zijn OO-activiteiten gewoonlijk uitbesteedt en dat die activiteiten voortaan intern door zijn eigen werknemers wil laten verrichten;

d) een bedrijf dat afstand doet van zijn OO-activiteiten en die bedrijfstak in een nieuw of reeds bestaand bedrijf onderbrengt?

2. Artikel 275/3, 3°, 4e lid, van het WIB 92 maakt het mogelijk om zowel een OO-project- als een OO-programma aan te melden, maar bevat geen definitie van die termen. Volgens BELSPO is een OO-programma "een OOactiviteit die op continue wijze - structureel of recurrent - wordt uitgevoerd", en blijkt die structurele aard uit "de bedrijfsorganisatie zelf, waar bepaalde eenheden zoals RDcentra, centra voor klinische tests, pilootfabrieken enz. op continue wijze met (voornamelijk) fundamenteel en industrieel onderzoek of (minder frequent) met experimentele ontwikkeling aan de gang zijn". In de rechtspraak werd er ook bevestigd dat de wet niet vereist dat, boven op de aanmelding van een OO-programma, elk OO-project dat er deel van uitmaakt en dat bestaat of wordt overwogen op het moment van de aanmelding, afzonderlijk moet worden aangemeld.

Kunt u bevestigen dat:

a) bedrijven altijd de keuze hebben om een OO-programma in plaats van een project aan te melden, zelfs na 1 augustus 2023;

b) bedrijven die al vóór 1 augustus 2023 een OO-programma aangemeld hebben, verder een beroep kunnen doen op de vrijstelling voor elk project dat daar deel van uitmaakt, met inbegrip van projecten die pas na die datum opgestart worden, zonder dat ze elk project apart moeten aanmelden?

3. Hoe zal de vereiste van de aanmelding "vóór de aanvangsdatum van het project of programma" in de praktijk toegepast worden? Is er aan die voorwaarde voldaan als een project of programma aangemeld wordt in de loop van de maand waarin het opgestart wordt?

ANTWOORD (Vice-eersteminister en minister van Financiën, belast met de Coördinatie van de fraudebestrijding en de Nationale loterij)

1. Een onderneming die de toepassing wenst van de vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing voor een onderzoeks- of ontwikkelingsproject of onderzoeks- of ontwikkelingsprogramma dat zij van een andere onderneming overneemt, moet dit project of programma zelf aanmelden overeenkomstig de wet. Bij deze aanmelding moet zij zichzelf als schuldenaar van de bedrijfsvoorheffing opgeven. Een dergelijke aanmelding is ook vereist als de overdragende onderneming voorheen al een aanmelding deed voor dit project of programma. Volgens de beslissing van het Hof van Cassatie van 6 januari 2023 moet de aanmelding van een onderzoeks- of ontwikkelingsproject of -programma gebeuren vóór de aanvangsdatum van dit project of programma opdat de vrijstelling van doorstorting van de bedrijfsvoorheffing van toepassing kan zijn. De administratie heeft in de circulaire 2023/C/49 van 27 april 2023 waarnaar u verwijst, verduidelijkt dat zij deze interpretatie van het Hof van Cassatie zal toepassen vanaf 1 augustus 2023. Bij overnames van reeds lopende onderzoeks- of ontwikkelingsprojecten of onderzoeks- of ontwikkelingsprogramma's houdt dit in dat vanaf 1 augustus 2023 de aanmelding door de overnemende onderneming moet geschieden vooraleer het overgenomen project of programma bij deze overnemende onderneming start.

2. a) De wettekst vereist niet dat, bovenop de aanmelding van een onderzoeks- of ontwikkelingsprogramma, elk onderzoeks- of ontwikkelingsproject dat deel uitmaakt van dat programma afzonderlijk wordt aangemeld. Dit geldt ook na 1 augustus 2023.

b) Als een project dat zelf niet als dusdanig is aangemeld, werd gestart nadat een programma overeenkomstig de wet werd aangemeld, kan de vrijstelling van doorstorting van de bedrijfsvoorheffing enkel van toepassing zijn op dit project als de belastingplichtige het bewijs kan leveren dat dit deel uitmaakt van dat aangemelde programma. Dit geldt zowel vóór als na 1 augustus 2023.

3. Aan de voorwaarde dat de aanmelding van een onderzoeks- of ontwikkelingsproject of onderzoeks- of ontwikkelingsprogramma moet gebeuren vooraleer het project of programma start, is niet voldaan wanneer het project of programma wordt aangemeld na de aanvangsdatum van het project of programma. Het standpunt van het Hof van Cassatie is duidelijk op dit punt.