Parlementaire vraag nr. 3-4997 van mevrouw Geerts van 02.05.2006

Parlementaire vraag nr. 3-4997 van mevrouw Geerts dd. 02.05.2006


Vr. en Antw., Senaat, 2005-2006, nr. 3-68, blz. 6870-6871

Aangifteformulieren - Gehuwden - Wettelijk samenwonenden - Linker- en rechterkolom

VRAAG

De nieuwe regeling met betrekking tot de belastingsaangifte verwacht dat koppels, ook wie niet gehuwd maar samenwonend is, met één formulier hun aangifte doen. Daarmee wordt een regeling die voorheen enkel bij gehuwden werd toegepast, uitgebreid naar vele paren. Niettegenstaande dit komt het me toch voor dat het wenselijk zou zijn dat een overheid elk van haar burgers als individu benadert en hen een persoonlijk formulier toestuurt.

De weinig geëmancipeerde en klantonvriendelijke werkwijze wordt des te duidelijker wanneer men de instructies voor het invullen bekijkt. Zo wordt bij de toewijzing van de eerste en tweede kolom een ongeoorloofd onderscheid tussen burgers in het leven geroepen : gaat het om een koppel van gelijk geslacht, dan wel om een koppel van verschillend geslacht ?

In het eerste geval wordt men geacht volgens leeftijd de vakken in te vullen, in het tweede geval speelt het geslacht en komt de eerste kolom toe aan de man, de tweede is voor de vrouw. Anno 2005 worden dus twee verschillende criteria toegepast en dan nog op basis van de geslachtssamenstelling van een koppel.

Het Vrouwen Overleg Komitee, de Vrouwenraad en de Holebifederatie stelden de geachte minister hierover een vraag op 2 juni 2005.

Zijn er met betrekking tot deze materie al stappen genomen ? Zo ja welke ? Indien er nog geen stappen zijn ondernomen om deze ongelijkheid uit de weg te helpen, welke vormen dan de obstakels in het dossier ?

ANTWOORD (vice-eerste minister en minister van Financiën)

Voor gehuwden en wettelijk samenwonenden wordt overeenkomstig artikel 126, § 1, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 een gemeenschappelijke aanslag gevestigd op naam van beide echtgenoten of partners. Van die algemene regel wordt alleen afgeweken in de gevallen die in § 2 van datzelfde wetsartikel limitatief zijn opgesomd.

Dat de personen voor wie een gemeenschappelijke aanslag moet worden gevestigd ook een gemeenschappelijke aangifte moeten indienen lijkt mij dan ook logisch en vanzelfsprekend.

Door de gelijkstelling van de wettelijk samenwonenden met de gehuwden is de gemeenschappelijke aangifte, die voorheen alleen bij gehuwden van toepassing was, vanaf aanslagjaar 2005 tot de wettelijk samenwonende uitgebreid.

Anderzijds is het huwelijk sinds 1 juni 2003 opengesteld voor personen van hetzelfde geslacht.

Als gevolg van de hierboven geschetste ontwikkelingen is het vanaf aanslagjaar 2005 voor het eerst mogelijk dat personen van hetzelfde geslacht een gemeenschappelijke aangifte moeten indienen.

Dit had inzonderheid tot gevolg dat de klassieke werkwijze, waarbij de gegevens van de man in de linkerkolom en die van de vrouw in de rechterkolom van de aangifte moesten worden vermeld, niet kon worden toegepast bij koppels van hetzelfde geslacht.

Bij de opmaak van de aangifte van aanslagjaar 2005 is dan ook overwogen om het klassieke criterium « geslacht » systematisch te vervangen door het criterium « leeftijd », waardoor de gegevens van de oudste echtgenoot of wettelijk samenwonende partner steeds in de linkerkolom en die van de jongste steeds in de rechterkolom van de aangifte zouden moeten worden vermeld.

Rekening houdend met, enerzijds, de aanzienlijke complicaties die dit zou teweegbrengen op het vlak van de organisatie van de belastingdiensten en, anderzijds, met de niet te verwaarlozen foutenlast die dit zou veroorzaken bij de gehuwden van een verschillend geslacht die hun aangifte uit gewoonte zouden invullen zoals voorheen, is er uiteindelijk geopteerd voor een pragmatische oplossing.

Die oplossing bestaat erin dat er voor het invullen van de linker- en de rechterkolom van de aangifte twee verschillende criteria gebruikt worden, afhankelijk van de samenstelling van het koppel. Voor koppels van een verschillend geslacht wordt de continuïteit gegarandeerd doordat zij de kolommen kunnen blijven invullen volgens hun geslacht, terwijl de koppels van hetzelfde geslacht dat moeten doen volgens hun leeftijd.

Dat onderscheid wordt op het formulier waarin de aangifte wordt voorbereid ondubbelzinnig uitgelegd in een voorafgaande opmerking die speciaal in het rood is afgedrukt.

Aangezien het beoogde onderscheid een zuiver praktische aangelegenheid betreft waarvan geen enkel koppel enig financieel nadeel ondervindt, meen ik dat er van een ongeoorloofd onderscheid geen sprake kan zijn. Ik ben dan ook niet van plan om de bestaande toestand te wijzigen.