Parlementaire vraag nr. 791 van de heer Peter Vanvelthoven van 04.02.2016
Kamer, Vragen en Antwoorden, 2015-2016, QRVA 54/069 d.d. 14.04.2016, blz. 386
Het huwelijksquotiënt
VRAAG (van de heer Vanvelthoven)
Voor elk van de aanslagjaren 2010 tot en met 2015, had ik graag van u een aantal gegevens vernomen in verband met het huwelijksquotiënt.
1. a) In hoeveel belastingaangiften werd gebruik gemaakt van het huwelijksquotiënt?
b) In hoeveel van die aangiften wordt melding gemaakt van inkomen uit pensioen?
c) In hoeveel van die aangiften zijn beide belastingplichtigen ouder dan 65 jaar?
d) In hoeveel van die aangiften zijn beide belastingplichtigen ouder dan 60 jaar?
2. Hoeveel bedraagt het totale inkomen dat door het huwelijksquotiënt van de ene partner naar de andere werd overgedragen?
3. Wat is de decielenverdeling van het gebruik van het huwelijksquotiënt?
ANTWOORD (van de Minister van Financiën)
De volgende tabellen geven een overzicht van de begunstigden van het huwelijksquotiënt voor de jaren 2010 en 2013. Het jaar 2013 betreft het laatst beschikbaar jaar. Voor het jaar 2009, aanslagjaar 2010, was het technisch niet meer mogelijk om opnieuw gebruik te maken van de oude versie van het microsimulatiemodel dat de resultaten gegenereerd heeft. Tussen 2010 en 2013 is het aantal gezinnen dat voordeel haalt uit het huwelijksquotiënt met ongeveer 50.000 eenheden gedaald. Dit is een gevolg van de stijging van de vrouwelijke activiteitsgraad. Dit heeft rechtstreekse gevolgen voor de koppels waarvan de twee echtgenoten actief zijn. Er zijn ook onrechtstreekse gevolgen via de geleidelijke vervanging van gezinspensioenen door individuele pensioenen, die afzonderlijk belast worden. Er is overigens ook een afname van het aantal gepensioneerde begunstigden van het huwelijksquotiënt. Enkel bij de 65-plussers is het aantal begunstigden van het huwelijksquotiënt toegenomen. De door het huwelijksquotiënt overgedragen bedragen nemen ook eerder af. De twee laatste tabellen tonen de verdeling van de impact van het huwelijksquotiënt. Het gemiddeld (en totaal) voordeel stemt overeen met de belastingvermindering die resulteert uit de toepassing van het huwelijksquotiënt. Het geringe percentage gebruikers van het huwelijksquotiënt in de onderste decielen wordt verklaard door de dominantie van de alleenstaanden in deze decielen. Het percentage begunstigden piekt in het derde kwartiel en neemt af aan de top van de inkomensverdeling. Het gemiddeld belastingvoordeel neemt toe, ondanks de begrenzing van het huwelijksquotiënt. Dit kan verklaard worden door het feit dat als gevolg van de belastingprogressiviteit, het verschil tussen het marginaal tarief van de echtgenoot die het huwelijksquotiënt toekent en het gemiddeld tarief van de begunstigde toeneemt met het inkomen.
Tabel 1 - Aantal begunstigden van het huwelijksquotiënt
Tableau 1 - Nombre de bénéficiaires du quotient conjugal
| 2010 | 2013 | ||
| Nombre de ménages bénéficiaires du quotient conjugal | 649.000 | 599.600 | Aantal begunstigde gezinnen van het huwelijksquotiënt |
| Nombre de pensionnés | 281.400 | 268.800 | Aantal gepensioneerden |
| Idem, en % du total | 43,4% | 44,8% | Idem, in % van het totaal |
| Nombre de contribuables âgés de plus de 65 ans | 253.800 | 254.900 | Aantal belastingplichtigen van meer dan 65 jaar |
| Idem, en % du total | 39,1% | 42,5% | Idem, in % van het totaal |
| Nombre de contribuables âgés de plus de 60 ans | 330.000 | 316.100 | Aantal belastingplichtigen van meer dan 60 jaar |
| Idem, en % du total | 50,8% | 52,7% | Idem, in % van het totaal |
Tabel 2 - Door het huwelijksquotiënt overgedragen inkomen
Tableau 2 - Montant de revenu transféré par le quotient conjugal
| Période imposable | Montant transféré (millions €) |
| Inkomstenjaar | Overgedragen bedrag (miljoenen euro) |
| 2009 | 4.346 |
| 2010 | 4.405 |
| 2011 | 4.329 |
| 2012 | 4.262 |
| 2013 | 4.280 |
Tabel 3 - Verdeling per deciel van de impact van het huwelijksquotiënt – inkomsten van 2010
Tableau 3 - Répartition par décile de l’impact du quotient conjugal – revenus de 2010
| Limite supérieure du décile, en € | % de contribuables | Gain moyen, en € | Gain total, | |
| Bovengrens van het deciel, in € | % van de belastingplichtigen | Gemiddeld voordeel, in € | Totaal voordeel, miljoenen € | |
| 1 | 36,79 | 0,0% | 0 | 0 |
| 2 | 5.755,95 | 0,0% | 0 | 0 |
| 3 | 12.111,63 | 0,1% | 394 | 0 |
| 4 | 15.083,19 | 0,7% | 312 | 1 |
| 5 | 18.630,58 | 6,6% | 239 | 11 |
| 6 | 22.782,60 | 21,7% | 426 | 62 |
| 7 | 27.950,15 | 20,7% | 910 | 128 |
| 8 | 36.164,57 | 20,5% | 1.161 | 162 |
| 9 | 51.829,11 | 14,6% | 1.298 | 129 |
| 10 | 10,3% | 1.450 | 102 | |
| Tota(a)l | 9,5% | 921 | 595 |
Tabel 4 - Verdeling per deciel van de impact van het huwelijksquotiënt – inkomsten van 2013
Tableau 4 - Répartition par décile de l’impact du quotient conjugal – revenus de 2013
| Limite supérieure du décile, en € | % de contribuables | Gain moyen, en € | Gain total, | |
| Bovengrens van het deciel, in € | % van de belastingplichtigen | Gemiddeld voordeel, in € | Totaal voordeel, miljoenen € | |
| 1 | 5.780,60 | 0,0% | 0 | 0 |
| 2 | 12.990,79 | 0,0% | 24 | 0 |
| 3 | 15.696,62 | 0,5% | 370 | 1 |
| 4 | 19.073,77 | 2,6% | 176 | 3 |
| 5 | 22.959,79 | 15,7% | 334 | 33 |
| 6 | 27.406,34 | 21,0% | 725 | 94 |
| 7 | 33.421,05 | 19,5% | 1.202 | 144 |
| 8 | 42.840,96 | 17,3% | 1.198 | 128 |
| 9 | 59.629,52 | 12,3% | 1.449 | 110 |
| 10 | 8,2% | 1.595 | 81 | |
| Tota(a)l | 8,9% | 990 | 593 |
NB : Onderaan de verdeling wijken de bovengrenzen van de decielen sterk af van deze van het jaar 2010, aangezien ze nu berekend worden exclusief de nulinkomsten.
NB : Dans le bas de la distribution, les limites des déciles diffèrent fortement de celle de l’année 2010 car elles sont maintenant calculées en excluant les revenus nuls.